Dan grada Sarajeva

Svima onima koji grad Sarajevo smatraju svojim gradom, svima onima koji ga vole i poštuju, svima onima koji se odnose prema njemu sa poštovanjem želimo sretan Dan grada Sarajeva.

Učenici trećeg razreda naše škole.

Video zapis učenika trećeg razreda pogledaj OVDJE!

Dan grada Sarajeva – pogledaj na: https://historija.ba/d/26-dan-grada-sarajeva

6. april je višeznačan datum u historiji Sarajeva. Na taj dan 1941. godine Sarajevo je prvi put bombardovano od strane Wermachta. Na isti dan, 6. aprila 1945. godine su ga jugoslovenske partizanske jedinice oslobodile od fašističkog okupatora. 6. aprila 1992. godine započela je opsada grada od strane bivše Jugoslovenske narodne armije, Vojske Republike Srpske i srpskih paravojnih formacija, koja je trajala 44 mjeseca.

6. i 7. aprila bombardiran je aerodrom na Rajlovcu, Jugoslavenska pošta piše o par aviona koji čine samo materijalnu štetu – počinje aprilski rat 1941. godine. Gradsko poglavarstvo Sarajeva donosi odluku o uvođenju policijskog sata te zamračivanju grada jer su u narednim danima njemački avioni nadlijetali grad bez dejstava. Tek 12. i 13. aprila 1941. godine njemački avioni bombardiraju cijeli grad. Njemačke jedinice ušle su u Sarajevo 15. aprila. Bombardiranje Sarajeva odnijelo je oko 90 života građana Sarajeva i prilično značajnu materijalnu štetu u gradu. U ljeto 1941. godine dolazi do stvaranja NOP-a (Narodnooslobodilačkog pokreta) u BiH te jača aktivnost ilegalaca u Sarajevu. Njihovim jačanjem pojačala se i aktivnost njemačke obavještajne službe ali i njemačkih snaga u BiH. Poznato je ime Vladimira Perića Valtera koji je predvodio ilegalce u Sarajevu i bio ključna figura u odbrani, odnosno zauzimanju vitalnih objekata u gradu te spašavanja istih u vrijeme oslobađanja grada.

Sarajevo broji preko 10.960 žrtava / ubijenih. Njih preko 9000 su žrtve terora i genocida (7090 Jevreja, 1427 Srba, 412 Bošnjaka, 106 Hrvata, 16 Crnogoraca, 5 Slovenaca, itd…). Njih preko 1100 poginulo je u partizanskim jedinicama a 725 ljudi su dali živote kao ilegalci ili njihovi saradnici. Populacija stanovništva bila je desetkovana (preko 13 % stanovništva Sarajeva je stradalo u II svjetskom ratu) piše Historijski arhiv Sarajevo.

Sarajevo je za okupatora bilo od posebnog značaja jer je služilo kao prihvatna baza i oslonac glavnih snaga Grupe armije E koje su se povlačile dolinom Zapadne Morave – Sandžak – dolina Bosne – sjever. Grad je igrao iz više razloga ključnu ulogu za njemačke snage.

Hitler je u početku insistirao da se Sarajevo brani do zadnjeg , zatim odbrana Sarajeva i zadržavanje jugoslavenskih partizanskih jedinica da bi se izvukli ljudstvo, ranjenici i materijalno-tehnička sredstva. Jugoslovensku armiju u oslobađanju Sarajeva čine: II, III i V korpus , artiljerijska brigada i tenkovska četa. Brigade: 16. muslimanska brigada, 18. srednjobosanska brigada, 20. romanijska brigada, Hercegovačka brigada itd. U etapama se išlo iz više pravaca koncentričnim napadima na grad s ciljem stvaranja dvostrukog prstena. Istovremeno su trajale i operacije ilegalaca u Sarajevu u cilju zaštite infrastrukturnih objekata. Te operacije je predvodio iskusni ilegalac Vladimir Perić Valter.

Nakon održanog referenduma o suverenosti i nezavisnosti Bosne i Hercegovine i izlaska iz jugoslovenske federativne zajednice u Bosni i Hercegovini se zaoštrava sigurnosno-politička situacija. Naime, već 1991. godine jedinice JNA vrše agresiju na području hercegovačkog sela Ravno i na području Kupresa da bi u aprilu započela prava agresija Jugoslovenske armije i srpskih paravojnih formacija napadima na Bijeljinu, Zvornik i Sarajevo potom Foča, Višegrad i naposlijetku cijela Bosna i Hercegovina. Tog dana započinje najduža opsada u modernoj historii ratovanja. Trajala je 44 mjeseca, što je npr. tri puta duže od opsade Staljingrada. Ovaj grad ponovo proživljava tragediji u kojoj bjesomučnim granatiranjem i snajperskim djelovanjem gine 11.541 građanin, (od toga 1.601 dijete) a bilo je 50.000 djelimično i teško ranjenih.

Opredjeljenost pozitivnim ljudskim vrijednostima i antifašizmom jeste ono što je i u ovo teško vrijeme za ovaj grad i Bosnu i Hercegovinu bio prioritet i suština otpora.

Tog 6. aprila 1992. godine, za Sarajevo sudbonosnog datuma, Evropska zajednica priznala je Bosnu i Hercegovinu kao suverenu i nezavisnu državu a potom su to učinile i Sjedinjene američke države.

Dan Grada Sarajeva slavimo s ponosom, zahvalni generacijama naših sugrađana koji su kroz stoljeća stvarali grad ljepote, kulture, tolerancije, gostoprimljivosti, otvorenosti i ljudske topline.

Na prigodan način sjetimo se svih poginulih građana naše domovine koji su usadili svoje živote u odbranu naše lijepe domovine Bosne i Hercegovine.

Linkovi koje možete pogledati na youtube.

Pripremila nastavnica Mediha Biber.