Vaskrs je najveći praznik hrišćanstva, to je dan vaskrsnuća Isusa Krista. Ove godine se obilježava 2.maja.
Pravoslavni Vaskrs, nastupa dvije sedmice nakon katoličkog; običaji kod katolika i pravoslavaca ne razlikuju se mnogo. (proslavlja se između 4.aprila i 8.maja)
Kаdа ѕе rаdі о Vaskrsu, ѕvе gа Рrаvоѕlаvnе сrkvе рrоѕlаvlјајu u іѕtо vrіјеmе, bіlо dа ѕе držе grеgоrіјаnѕkоg, bіlо јulіјаnѕkоg kаlеndаrа (Оѕіm Fіnѕkе рrаvоѕlаvnе сrkvе kоја Vaskrѕ рrоѕlаvlја uvіјеk kаd і rіmоkаtоlісі і рrоtеѕtаntі).
Оn ѕе nеkаdа роklара ѕ dаtumоm kаdа gа рrоѕlаvlјајu rіmоkаtоlісі і рrоtеѕtаntі, а nеkаdа је rаzlіkа і dо mјеѕес dаnа. Nо nајčеšćе, u bаrеm 50 % ѕlučајеvа рrаvоѕlаvnі Vaskrs dоlаzі sedam dаnа nаkоn štо gа рrоѕlаvе rіmоkаtоlісі і рrоtеѕtаntі.
Veliki petak posljednji je dan posta koji traje sedam sedmica, kojim se vjernici odriču svih namirnica koje su životinjskog porijekla, a suzdržavaju se i od ružnih misli, riječi i djela. Veliki post simbolizira muku Isusovu, jer je on 40 dana postio u pustinji.
Vaskršnje slavlje je za vjernike kraj Velikog posta, a prvi mrsni zalogaji su vaskršnja jaja koja, se prema drevnom običaju, farbaju u crveno kao simbol prolivene krvi Hristove.
Prema predanju, prva jaja je caru Tiberiju poklonila je Marija Magdalena koja je u Rim došla sa porukom o Vaskrsenju. Jaje je simbol obnavljanja prirode i života i znači radost i za one koji ga daju i koji ga primaju.
Vjernici, po ustaljenoj tradiciji, vaskršnja jaja boje na Veliki petak. Prvo obojeno jaje, ostavlja se na stranu do idućeg Vaskrsa i zove “čuvarkuća”.
U BiH pravoslavci ovaj praznik obilježavaju tradicionalno, tucanjem jaja i prazničnim pozdravom i otpozdravom “Hristos vaskrse!” i “Vaistinu vaskrse!”. Ujutro se ide na uskršnju liturgiju, a nakon povratka kući pale se svijeće te se kandionicom kadi dom.
Najmlađima najdraži običaj, farbanje uskršnjih jaja, također se radi na Veliki petak.Taj dan se ništa drugo ne radi. Jaja se farbaju najčešće u crvenu boju, i to u lukovini, ostacima nakon guljenja luka. U novije dobra popularno je farbati jaja i u druge, fabričke boje, te na njih lijepiti razne sličice sa djeci dragim likovima.
Svim vjernicima pravoslavne vjeroispovjesti Sretan Vaskrs.
Pripremila nastavnica Selma Muratović
Vaskrs je pravoslavni naziv za Uskrs, najveći hrišćanski praznik. Svečano se slavi tri dana.Dočekuje se nakon 7 nedjelja posta. Pravoslavci počinju postiti na Veliki ponedjeljak.U praskozorje vaskršnjeg jutra zvone sva crkvena zvona, a vjernici i vjernice sa sveštenicima učestvuju u liturgiji i ophodnji tri puta oko crkve. Potom se ulazi u hram i služi vaskršnja liturgija.
Pošto se ovaj praznik slavi u proljeće, običaj je da se za vaskrs pripremaju šarena jaja, pošto je proljeće vrijeme rađanja i novog života.
Vaskrs najranije može biti 4. aprila a najkasnije 8. maja. Vaskrs se čestita riječima Hristos vaskrse a odgovara se riječima Vaistinu vaskrse.
Pripadnicima pravoslavne vjeroispovijesti želimo sretan praznik!
Pripremila nastavnica Historije Mediha Biber.
